8 juli 2025

SPV blogspot Mirella: “Dit is wat ze bedoelen, shit, ik heb wel last van craving.”

Mijn naam is Mirella Carfora. Ik ben werkzaam als SPV bij GGZ-NHN voor de teams persoonlijkheids- en eetstoornissen. Daarnaast ben ik ook consulterend naar cliënten en medewerkers van de teams ADHD en het jong volwassenen team (JOVO). De klachten van deze groep cliënten zijn multi complex en een vaak voorkomende coping is middelengebruik of een gedragsverslaving.

Met zijn hoofd onder de automat zoekend naar een gebruikt ‘envelopje’ dat hij daar misschien had laten liggen, bedacht hij: “Dit is wat ze bedoelen, shit, ik heb wel last van craving.”

Een week eerder spraken we elkaar voor het eerst. Hij had al twee weken geen cocaïne meer gebruikt, vertelde hij. Het was onschuldig begonnen, gewoon om de lange dagen beter vol te kunnen houden, zei hij. Het hebben van een eigen bedrijf was succesvol gebleken; de orders bleven binnenkomen. Dat is toch wat je wilt als je de spannende stap zet om voor jezelf te beginnen. Zijn stemming deed echter niet goed mee. Hij voelde zich down en slapen wilde maar niet goed lukken. Via de huisarts kwam hij terecht bij de gespecialiseerde GGZ. Hij dacht dat hij gewoon wat overwerkt was. Over zijn cocaïnegebruik vertelde hij niet in het eerste half jaar, want dat kon toch niet het probleem zijn. Hij gebruikte niet dagelijks, en het hielp hem juist om door te kunnen gaan op momenten dat het nodig was.

Het helpt. Dat is vaak de overtuiging, en het klopt natuurlijk: op de korte termijn is het gebruik van het middel effectief. In de tweede blog heb ik dit al beschreven. Het erkennen van de voordelen in het gesprek is helpend. De nadruk ligt echter wel op de nadelen van het gebruik.

Wanneer ben je nu eigenlijk verslaafd? In de DSM worden de 11 criteria van verslaving beschreven. Deze kun je samen met je cliënt doornemen. Maar wat het meest tot de verbeelding spreekt, is het uit te leggen met deze korte zin: “Daar waar willen – moeten geworden is.”

Door gebruik of gedrag op dat ‘moeten’ verder te onderzoeken, krijgt de cliënt meer inzicht in of en hoe craving een rol speelt.

Craving of trek is een signaal voor de ernst van verslaving. Het kan zich zowel geestelijk als lichamelijk uiten. Craving:
• Een onbeheersbaar verlangen naar een verslavend middel.
• Kan de gedachten en het gedrag van de verslaafde gaan bepalen.
• Een verlangen dat zo sterk is dat het bijna niet uit het hoofd van de gebruiker te krijgen is.
• Is tijdelijk en verdwijnt uiteindelijk na het stoppen met het middel.

Naast het bespreekbaar maken, ga je samen op zoek naar de reden waarom de cliënt denkt het middel nodig te hebben. Het gaat hierbij niet om de hoeveelheid of frequentie, maar om het waarom. Wat is het zelf-sussende effect?

Cliënten erkennen trek vaak niet in het begin. Ze zijn vol optimisme gestopt. De reden waarom ze het niet meer willen, helpt hen door de moeilijke momenten heen. Terugvallen, dat gaan ze echt niet meer doen, vertellen ze je vaak. In het gesprek bespreek je samen met de cliënt dit gevoel en benoem je de waarde die hen hierbij ondersteunt. Tegelijkertijd is het ondersteunend om kennis over craving te vergroten. Vraag of je, ondanks het voornemen om te stoppen, toch wat mag vertellen over craving en wat ze kunnen doen als het hen overvalt.

Leg uit aan de hand van de ‘golf van trek’. Vertel dat craving komt als een golf en dat het je als het ware lijkt te overspoelen. Maak gebruik van de volgende tekst:

Trek, drang komt op als een golf en slaat Altijd weer om, net als bij een golf.
Het visualiseren van de golf is helpend.

“Drang tot gebruik komt als een golf en zal gaan als een golf”.

a

Vertel dat je kunt leren van craving en triggers. Maak craving bespreekbaar. Craving wordt vaak onderschat. ‘Je moet het gewoon kunnen’ is een streng oordeel. Ook schaamte speelt vaak een grote rol. Leg uit dat het herkennen van craving en het inzetten van helpende gedachten of alternatieven heel behulpzaam kan zijn.

Samen met de cliënt kun je een golf, een daadwerkelijke terugval of moment van craving uitwerken op een whiteboard of papier. Dit geeft veel inzicht en nodigt uit om te leren hoe craving te herkennen en om te buigen door het inzetten van helpende gedachten en eventueel gedragsalternatieven.

b

naar alle SPV blogspot

3 juli 2025

SPV podcast Onderweg: Kijken vanuit verlies en rouw.

Lees meer
24 juni 2025

SPV blogspot Annemarie: Hoe bewaak je professionele afstand als je vanuit huis werkt?

Lees meer
10 juni 2025

SPV blogspot Marja: Hardlopen voor je hoofd

Lees meer