Themablad; Loneliness

Afstuderende SPV’en schrijven artikelen over de maatschappelijke ‘ikkih-heid’

Berend de Groot schrijft samen met: Agnes Bel, Lotte Duerink, Sylvia van Gelder, Lianne Groen, Anne Romijn, Lizanne Schouwink en Mariëtte van Temmen in het themablad Loneliless.

Ook dit jaar wordt er weer vanuit de politiek in Nederland de week van de eenzaamheid georganiseerd. Met als slogan: ‘Elk klein gebaar kan het verschil maken.’ Dit roept bij mij nogal veel cynisme op, want diezelfde politiek heeft ervoor gekozen om van onze mooie verzorgingsstaat een participatiesamenleving te maken. En die werd in 2015 van links tot rechts door de politiek omarmd. Waarom? Omdat het begrip voldoende ruimte biedt om naar eigen politieke kleur in te vullen. De participatiesamenleving zou de vrijheid van burgers bevorderen, het maatschappelijk middenveld versterken en mensen meer naar elkaar doen omzien. Het zou burgers prikkelen om meer verantwoordelijkheid te nemen voor de behoeften en benodigdheden om hen heen. Helaas zien wij hier op dit moment weinig van terug. Sterker nog, ik durf te zeggen dat we een nog meer individualistische samenleving hebben gekregen. Hoogleraar psychiatrie Dirk de Wachter heeft hier mooie woorden voor:

‘Onze maatschappij lijkt door te schieten, denk ik, in ikkig-heid.

In een overgewaardeerd denken van autonomie.’ En mijn idee is dat dit nu ook gebeurt in Nederland. Dat maakt dat wij een bepaalde categorie burgers over het hoofd zien. Omdat we vooral met onszelf bezig zijn. Gelukkig bestaan er ook nog hulpverleners. Hulpverlening is een breed begrip. Daarom sla ik hier direct de brug naar de sociale psychiatrie, en in het bijzonder het werk van de Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige (SPV). Dit is een discipline die kan werken binnen een verzorgingsstaat, maar zeker ook in de participatiesamenleving.

Waar mensen nu nog teveel met zichzelf bezig zijn, zorgen de SPV’ers voor die verbinding. Zij werken vanuit de context, zoeken mensen op die bijvoorbeeld eenzaam zijn en kijken waar hulp geboden kan worden en hoe. In dit vakblad nemen we u mee in een klein stukje van het werkgebied van de SPV. Mee naar de huidige leefomgeving van onze maatschappij. Wat zien wij daar als SPV? Wat heeft bijvoorbeeld corona gedaan met de eenzaamheid binnen onze samenleving? Maar we besteden ook aandacht aan specifiekere doelgroepen zoals zwangere vrouwen met een postpartum depressie, cliënten met een

verslavingsachtergrond en cliënten binnen een penitentiair psychiatrisch centrum. Allemaal om te laten zien hoe breed het spectrum is waarbinnen de SPV werkzaam is en wat zij hierin doet rond eenzaamheid. Terugkomend op onze participatiesamenleving, hoop ik dat onze samenleving de komende jaren vooral de S van SPV overneemt. Dat we minder gaan polariseren en meer tot elkaar komen. Het sociale hervinden in onze maatschappij, dat moeten we de komende jaren gaan doen. Dan kunnen we hopelijk de eenzaamheid terugdringen, maar ook gezamenlijk onze zorg verbeteren.

Veel plezier bij het lezen van ons vakblad!

Naar het themablad