SPV blogspot Mandy: De Kracht van Verpleegkunde in de Geestelijke Gezondheidszorg
Mijn naam is Mandy Benjamins. Ik ben werkzaam als Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige en projectmanager/kwartiermaker verpleegkundig leiderschap en professioneel zeggenschap bij GGZ Drenthe. Daarnaast ben ik voorzitter van de Vakgroep Verpleegkunde en vicevoorzitter van het Stafconvent (in oprichting). Buiten GGZ Drenthe ben ik actief als lid van de Verpleegkundige Adviesraad van Espria.
Een bescheiden beroep met een onmisbare toekomst
In een tijd waarin de geestelijke gezondheidszorg voortdurend verandert, wordt één groep zorgprofessionals vaak onderschat in hun invloed: de verzorgenden, verpleegkundigen, SPV en verpleegkundig specialisten (verder: verpleegkundigen). Ze zijn overal aanwezig — luisteren, begeleiden, signaleren en verbinden — en spelen een essentiële rol in de zorg voor mensen met psychische kwetsbaarheid. Toch zijn het zelden degenen die zich op de voorgrond plaatsen. Misschien komt dat door de bescheidenheid die zo kenmerkend is voor het vak. Maar juist nu, in een zorglandschap dat steeds complexer wordt, is het tijd dat verpleegkundigen ook hun strategische stem laten horen.
Meer dan ‘zorg geven’
Verpleegkundigen in de GGZ zijn geen uitvoerders van plannen die elders bedacht worden. Ze zijn relationele professionals die dagelijks bouwen aan vertrouwen, veiligheid en veerkracht. In de meest kwetsbare fases van iemands leven, zijn zij er — dichtbij, zonder oordeel. Het is werk dat zich zelden laat vangen in cijfers of beleidsdocumenten, maar dat wel het fundament vormt van herstelgerichte zorg.
Van adviserende naar bestuurlijke invloed
Tegelijkertijd verandert onze positie. Steeds vaker schuiven verpleegkundigen aan bij overlegtafels waar beleid en visie vorm krijgen. De adviserende rol verschuift langzaam maar zeker naar een meer bestuurlijke positie. Dat vraagt om reflectie en groei. Wat betekent deze ontwikkeling voor onze rol? Hoe veranderen onze werkwijze, onze invloed, en onze verantwoordelijkheid?
Als verpleegkundigen moeten we leren spreken in de taal van bestuurders, zonder onze verbinding met de praktijk te verliezen. We moeten ruimte maken voor leiderschap, zonder de collectieve waarden van ons vak los te laten. En misschien nog belangrijker: we moeten elkaar blijven steunen — juist de collega’s die durven opstaan en het voortouw nemen.
De beweging bij GGZ Drenthe
Ook binnen GGZ Drenthe geven we hier actief invulling aan. Bijna twee jaar geleden zijn we in samenwerking met de Vakgroep Verpleegkunde gestart met het project Verpleegkundig Leiderschap en Professioneel Zeggenschap. Samen met verpleegkundigen uit de praktijk is een krachtige beweging ontstaan. De agogische beroepen zijn hier ook in meegenomen, om gehoor te geven aan de behoefte van deze professionals hebben we hen betrokken, gemotiveerd en vooral gesteund in het oprichten van een eigen Vakgroep Social Work (we werken veel samen en in verbinding met elkaar waar overlap is). We werken aan structurele inbedding in de organisatie, waarbij thema’s als vakinhoudelijk handelen, verpleegkundig onderzoek en professionele zeggenschapsstructuren steeds meer worden verbonden aan zowel bestuursleden van de Vakgroep Verpleegkunde als collega’s uit de hele organisatie.
Een tastbaar resultaat daarvan is de lancering van het Verpleegkundig Platform op de Dag van de Verpleging 2025. Dit platform biedt verpleegkundigen een podium om te leren, te groeien en samen
richting te geven aan de zorg. De werving van leden is volop in gang, want hoe meer betrokkenheid, hoe meer zeggenschap we kunnen realiseren en de kwaliteit van de zorg nog meer kunnen verbeteren.
Ik ben enorm trots op alle verpleegkundigen die zich – elk vanuit hun eigen plek in de organisatie – inzetten voor deze ontwikkeling. Hun bevlogenheid en onderlinge verbinding laten zien wat verpleegkundig leiderschap in de praktijk betekent: invloed uitoefenen vanuit nabijheid en deskundigheid.
Zonder verpleegkundigen geen zorg, zonder andere professionals geen verpleegkundige zorg en behandeling. Het belang van integrale samenwerking voor de beste patiëntenzorg wil ik hier extra benadrukken.
De toekomst vraagt verpleegkundig leiderschap
De toekomst van de ggz vraagt om duurzame, mensgerichte oplossingen. Preventie, netwerkzorg, digitalisering, leefstijl, verduurzaming, inclusie — allemaal thema’s waarbij verpleegkundigen onmisbare schakels zijn. Niet als aanvulling op het systeem, maar als ontwerpers ervan.
Laten we dus die bescheidenheid koesteren als een kracht, maar niet als een beperking. Laten we zichtbaar worden, zonder het ego voorop te zetten. En laten we het lef hebben om onze stem te laten horen — voor onze patiënten, voor de zorg, en voor elkaar.
Want wie de praktijk kent, hoort thuis aan tafel.
