SPV blogspot Mirella; “Wat zou u willen?”
Mijn naam is Mirella Carfora. Ik ben werkzaam als SPV bij GGZ-NHN voor de teams persoonlijkheids- en eetstoornissen. Daarnaast ben ik ook consulterend naar cliënten en medewerkers van de teams ADHD en het jong volwassenen team (JOVO). De klachten van deze groep cliënten zijn multi complex en een vaak voorkomende coping is middelengebruik of een gedragsverslaving.
Wat kunnen we als SPV doen als cliënten in onze spreekkamer komen die “niet gemotiveerd zijn”, maar toch een behandelvraag hebben? Vaak heeft de cliënt al uitleg gekregen van onszelf of van een collega over waarom stoppen met gebruik beter is. Een mooi uitgangspunt is om te vragen naar de uitleg die de cliënt heeft gekregen.
Vraag de gemiddelde SPV’er naar het uitgangspunt voor behandeling en het antwoord zal vaak zijn: ‘de hulpvraag van de cliënt’. In veel gevallen gaat de hulpvraag van cliënten binnen de GGZ echter niet over verslaving.
In het eerste blog besprak ik met jullie hoe je middelengebruik of gedragsverslaving boven tafel kunt krijgen en hoe je hiervan een gespreksonderwerp kunt maken.
Toch is het best moeilijk om het gesprek over een eventuele verslaving onbevooroordeeld te voeren, want 1 plus 1 is vaak gewoon 2. Oftewel, veel van de klachten zouden verdwijnen als er gestopt zou worden met het gebruik of de gedragsverslaving, toch?
“De cliënt is niet gemotiveerd”
Het is niet zo gek dat we snel geneigd zijn deze optelsom te delen met onze cliënten. Het risico hiervan is echter dat we vaak stuiten op weerstand.
Een vaak gehoorde zin is dan: “De cliënt is niet gemotiveerd om te stoppen.”
Maar is dat wel zo? Of vergeten we daarmee dat de cliënt op dit moment helemaal geen hulpvraag op dit gebied heeft?
Het is dus belangrijk om als SPV uit te blijven gaan van de vraag: “Wat zou u willen?”
Wat kunnen we als SPV doen als cliënten in onze spreekkamer komen die “niet gemotiveerd zijn”, maar toch een behandelvraag hebben?
Vaak heeft de cliënt al uitleg gekregen van onszelf of van een collega over waarom stoppen met gebruik beter is. Een mooi uitgangspunt is om te vragen naar de uitleg die de cliënt heeft gekregen. Wat cliënten vaak vertellen, is dat hun is verteld dat bijvoorbeeld behandeling minder goed zal aanslaan, dat het gebruik een coping mechanisme is, of dat klachten zouden verergeren door middelengebruik.
Allemaal punten die vaak kloppen, maar toch lijken de argumenten op dat moment niet aan te komen of zelfs ontkend te worden door de cliënt.
Als SPV zijn deze argumenten wel een interessant uitgangspunt om samen verder te onderzoeken.
Voorbeeldgesprek: S = SPV C = cliënt
(C) Ze zegt dat ik niet in behandeling mag als ik blijf blowen.
(S) Je vindt dat betuttelend (reflectie – geen vraag).
(C) Ja, ik kom hier omdat ik last heb van mijn ADHD en daar anders mee wil leren omgaan. Blowen helpt mij om rustig te worden.
(S) Zonder het blowen zou je nog meer last hebben van je ADHD (reflectie – geen vraag). Het is het enige dat helpt (reflectie – geen vraag).
Wat zou ervoor zorgen dat mijn collega deze voorwaarden stelt?
(C) Geen idee, misschien denkt zij dat mijn ADHD daardoor erger wordt?
(S) Welke invloed denk jij dat blowen op je ADHD zou kunnen hebben?
(C) Geen idee, ik merk dat ik er rustiger van word.
(S) Mag ik je er wat over vertellen? (informatie geven met toestemming)
(C) Ja, dat is goed.
(S) Ik kan je slechts de theorie vertellen; ik ben benieuwd waar jij je in herkent.
Wat vaak volgt, is dat de cliënt daarna zelf gaat verwoorden waar hij of zij tegenaan loopt. Ze vertellen over de afhankelijkheid van het middel en gedrag dat ze storend vinden, of in ieder geval over wat het hen financieel kost. Dit zijn onderwerpen waar je als SPV verder op in kunt gaan.
Een hulpmiddel hierbij is een voor- en nadelenbalans. Het is belangrijk voor de cliënt dat jij als SPV de voordelen erkent, maar de nadruk ligt wel op de nadelen van het gebruik.
Het doel is uiteindelijk om samen vooruit te kijken. We gaan op zoek naar zogenaamde verandertaal en onderzoeken verandergedrag. De vraag die je dan kunt stellen, is: “Wat is voor jou een optie om behandeling te laten slagen?” Of: “Stel dat je zou willen stoppen ter behoeve van de behandeling, wat is de eerste stap die je zou kunnen zetten?”
Handige sites:
Wat zijn de risico’s van blowen wanneer je ADHD hebt? – DRUGSinfo.nl
Hasj/wiet & ADHD-medicatie – DRUGSinfo.nl
Cannabis (hasj & wiet): effecten, risico’s & verslaving | Jellinek
